शेतकऱ्यांसाठी अतिशय आनंदाची बातमी आहे! PM Kisan 21th Installment लवकरच जाहीर होणार असून दिवाळीनंतर थेट तुमच्या बँक खात्यात २ हजार रुपये जमा होणार आहेत. लाखो शेतकरी कुटुंबांना या सणानंतरचा हा हप्ता मोठा दिलासा देणार आहे. पण लक्षात ठेवा — चुकीचे अर्ज किंवा ई-केवायसी न केल्यास तुमचा हप्ता अडकू शकतो.
दिवाळीनंतर मिळणार २१वा हप्ता
भारत सरकारच्या पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजनेचा उद्देश शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी आहे. वर्षातून तीनदा म्हणजे एकूण ६,००० रुपयांची मदत थेट लाभार्थ्यांच्या डीबीटी खात्यात जमा केली जाते. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना प्रत्येक चार महिन्यांनी २ हजार रुपयांचा हप्ता दिला जातो. २०२५ पर्यंत २० हप्ते वितरित झाले असून, आता २१ व्या हप्त्याची सर्वांना उत्सुकता आहे.
या हप्त्याबद्दल सुरुवातीला चर्चा होती की तो दिवाळीपूर्वी दिला जाईल, मात्र अधिकृत सूत्रांनुसार आता तो दिवाळीनंतरच जारी केला जाणार आहे. कृषी विभागाने सांगितले आहे की नोव्हेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात अधिकृत तारीख जाहीर केली जाईल आणि हप्ता लाभार्थ्यांच्या खात्यात थेट जमा केला जाईल.
पैसे कधी मिळतील?
दिवाळी ३१ ऑक्टोबरला संपणार असल्याने, १ ते ५ नोव्हेंबरदरम्यान हप्ता जमा होण्याची शक्यता आहे. कृषी विभागानुसार सध्या दोन कोटींपेक्षा जास्त शेतकऱ्यांच्या खात्यांची पडताळणी पूर्ण झाली आहे आणि लाभार्थ्यांची यादी अंतिम करण्यात आली आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सोशल मीडियावर सांगितले की, “शेतकऱ्यांचा सन्मान हे आमचं कर्तव्य आहे. त्यांच्या मेहनतीचं योग्य फळ देणं हे सरकारचं प्राधान्य आहे.”
गेल्या वर्षी हप्ता जाहीर करताना मोदींनी प्रत्यक्ष कार्यक्रमातून लाभार्थ्यांच्या खात्यात रक्कम ट्रान्सफर केली होती. या वेळीही अशीच प्रक्रिया होणार असून, हप्त्याचा लाभ मिळाल्यानंतर शेतकऱ्यांना एसएमएसद्वारे माहिती मिळेल.
कोणाचा हप्ता अडकू शकतो?
अपात्र शेतकरी जसे की सरकारी कर्मचारी किंवा व्यापारी चुकीच्या कागदपत्रांसह अर्ज करतात, त्यांचे हप्ते रोखले जातात. या वर्षीच ५ लाख चुकीचे अर्ज रद्द करण्यात आले आहेत. याशिवाय, दोन महत्त्वाच्या प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यावश्यक आहे —
- ई-केवायसी: pmkisan.gov.in वर ऑनलाइन किंवा जवळच्या सीएससी केंद्रात ५ मिनिटांत पूर्ण करा. ई-केवायसी न केल्यास तुमचा हप्ता थांबू शकतो.
- जमीन पडताळणी: आधार क्रमांकाशी जमीन जोडून डिजिटल पडताळणी करा. यात त्रुटी असल्यास हप्ता अडकू शकतो.
कृषी मंत्रालयाने शेतकऱ्यांना सतर्क केले आहे की हप्ता मिळण्यासाठी ही दोन्ही प्रक्रिया त्वरित पूर्ण करावी. गेल्या वर्षी १० लाख शेतकऱ्यांनी ई-केवायसी केल्यानंतर लगेच त्यांचा हप्ता जमा झाला होता.
अर्ज कसा करावा?
नवीन लाभार्थ्यांनी pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन नाव नोंदवावे. अर्ज करताना आधार क्रमांक, बँक खाते क्रमांक, जमीन मालकीचे पुरावे आणि मोबाईल क्रमांक द्यावा लागतो. सबमिट केल्यानंतर अर्जाची पडताळणी स्थानिक कृषी विभागाकडून केली जाते. त्यानंतर मंजूर लाभार्थ्यांना पुढच्या हप्त्यापासून पैसे मिळू लागतात.
सध्या १४ कोटींपेक्षा अधिक शेतकरी या योजनेचा लाभ घेत आहेत. या योजनेमुळे ग्रामीण भागात आर्थिक प्रवाह वाढला असून शेतकऱ्यांच्या उत्पादनक्षमता आणि जीवनमानात सकारात्मक बदल दिसून येत आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी या निधीचा वापर खत, बियाणे आणि शेती यंत्रांसाठी केला आहे.
योजनेचा उद्देश आणि परिणाम
पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना २०१९ साली सुरू करण्यात आली. तिचा मुख्य उद्देश छोट्या आणि सीमांत शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत देणे हा आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना केवळ तात्पुरती मदत मिळत नाही, तर त्यांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि आर्थिक स्थैर्य मिळते. सरकार दरवर्षी अंदाजे ७५,००० कोटी रुपये या योजनेसाठी वितरित करते.
शेतकरी संघटनांनी या योजनेचं स्वागत करतानाच काही सुधारणा सुचवल्या आहेत — जसे की लाभार्थ्यांची रक्कम वाढवणे, प्रक्रिया अधिक सोपी करणे आणि सर्व राज्यांमध्ये एकसमान वेगाने हप्ते वितरित करणे.
निष्कर्ष
शेतकऱ्यांसाठी ही योजना एक प्रकारची आर्थिक सुरक्षा कवच आहे. दिवाळीनंतर मिळणारा PM Kisan 21th Installment हप्ता त्यांच्या खर्चाला मदत करेल आणि नवीन हंगामासाठी बळ देईल. पण एक गोष्ट लक्षात ठेवा — ई-केवायसी आणि जमीन पडताळणी केल्याशिवाय पैसे खात्यात जमा होणार नाहीत. त्यामुळे आजच pmkisan.gov.in वर जा आणि प्रक्रिया पूर्ण करा.
