Life certificate: नमस्कार मित्रांनो, शासकीय निवृत्ती वेतन (pension) प्राप्त करणाऱ्या व्यक्तींनी 30 नोव्हेंबर 2024 पूर्वी वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र (life certificate) म्हणजेच हयातीचा दाखला सादर करणे अनिवार्य आहे.
पेन्शनधारक त्यांच्या वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र (life certificate) सहा विविध पद्धतींनी सादर करू शकतात. त्यात डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट (Digital Life Certificate) ही एक बायोमेट्रिक सपोर्ट असलेली डिजिटल सेवा उपलब्ध आहे, जी अत्यंत सुलभ आहे.
फिजिकल जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी वितरण एजन्सीच्या कार्यालयात जाण्याऐवजी, पेन्शनधारक आधार आधारित बायोमेट्रिक प्रमाणीकरण वापरून डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट (DLC) तयार करू शकतात.
आधार आधारित डिजिटल जीवन प्रमाणपत्र:
भारत सरकारने 10 नोव्हेंबर 2014 रोजी पेन्शनधारकांसाठी आधार आधारित डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट किंवा जीवन प्रमाण (life certificate) ही सुविधा सुरू केली आहे. पेन्शनधारक त्यांचा आधार क्रमांक आणि त्यांच्या पेन्शन खात्याशी संबंधित इतर माहितीचा वापर करून निकटच्या CSC केंद्र, बँक शाखा किंवा शासकीय कार्यालयाला भेट देऊन बायोमेट्रिक प्रमाणीकरण करून जीवन प्रमाणपत्र सादर करू शकतात.
डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट यशस्वीरित्या सबमिट केल्यानंतर, पेन्शनधारकाच्या मोबाइलवर पाठवलेल्या संदेशात ट्रान्झॅक्शन आयडी दिली जाईल. या आयडीच्या मदतीने निवृत्तीवेतनधारक jeevanpramaan.gov.in या वेबसाइटवर संगणकाद्वारे प्रमाणपत्र डाउनलोड करू शकतात.
महत्त्वाचे: डिजिटल जीवन प्रमाणपत्र तेव्हाच पडताळले जाऊ शकते जेव्हा पेन्शनधारकाची खाती त्यांच्या आधार क्रमांकाशी जोडलेली असतात, कारण ही संपूर्ण प्रक्रिया आधारवर आधारित आहे.
जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी पर्याय:
आधार आधारित डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेटच्या सुविधेशिवाय, पेन्शनधारकांना जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी इतर 6 पर्याय देखील उपलब्ध आहेत:
- जीवन प्रमाण पोर्टलद्वारे सादरीकरण.
- चेहरा प्रमाणीकरणद्वारे जीवन प्रमाणपत्र सादरीकरण.
- पोस्टमनच्या माध्यमातून घरी बसून सादर करता येणार.
- इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक (IPPB) द्वारे सादरीकरण.
- नियुक्त अधिकाऱ्याची स्वाक्षरी असलेले जीवन प्रमाणपत्र सादर करता येईल.
- डोअरस्टेप बँकिंग (pension doorstep banking) सेवेद्वारे सादरीकरण.









