Gratuity Calculation: जर तुम्ही एका कंपनीमध्ये सलग 15 वर्षांपेक्षा जास्त काळ काम करत असाल, तर Gratuity च्या स्वरूपात तुम्हाला लाखोंची रक्कम मिळू शकते. ही रक्कम रिटायरमेंट नंतर किंवा नोकरी सोडल्यानंतर दिली जाते. Gratuity म्हणजेच निष्ठा आणि सेवा याबद्दल कंपनीकडून दिला जाणारा आर्थिक सन्मान आहे.
Gratuity म्हणजे काय आणि कोण पात्र ठरतो?
Gratuity ही ‘Payment of Gratuity Act, 1972’ अंतर्गत दिली जाते. जर कर्मचारी सलग 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त कालावधीसाठी एका कंपनीत काम करत असेल, तर तो Gratuity साठी पात्र ठरतो. ही रक्कम कंपनीकडून कर्मचारीच्या शेवटच्या सॅलरी आणि सेवा वर्षांच्या आधारावर दिली जाते.
Gratuity चा हिशेब कसा करतात?
Gratuity कॅल्क्युलेशनसाठी एक ठरलेला फॉर्म्युला वापरला जातो:
Gratuity = (15 × अंतिम सॅलरी × सेवा वर्षांची संख्या) ÷ 26
येथे अंतिम सॅलरी = Basic Salary + DA (Dearness Allowance)
उदाहरणाने समजून घ्या हिशेब
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याची शेवटची सॅलरी ₹25,000 असेल आणि त्याने 15 वर्षे काम केले असेल, तर त्याला ₹2.16 लाख इतकी Gratuity मिळू शकते.
तसेच,
- ₹30,000 सॅलरीवर ₹2.59 लाख
- ₹40,000 सॅलरीवर ₹3.46 लाख
- ₹20,000 सॅलरीवर ₹1.73 लाख
ही रक्कम पूर्णपणे Tax-Free असते.
8 वर्षे 8 महिने काम केल्यास काय?
जर तुम्ही 8 वर्षे 8 महिने काम केले असेल, तर कंपनी बहुधा 9 वर्षांचा सेवाकाळ मान्य करते. अशा वेळी ₹25,000 सॅलरीवर ₹1.30 लाख, ₹30,000 वर ₹1.55 लाख आणि ₹40,000 वर ₹2.07 लाख पर्यंत Gratuity मिळू शकते.
कंपनी नकार देऊ शकते का?
Gratuity देणे कायदेशीर बंधनकारक आहे. ‘Payment of Gratuity Act, 1972’ अंतर्गत येणाऱ्या प्रत्येक कंपनीला पात्र कर्मचाऱ्यांना Gratuity देणे आवश्यक आहे. त्यामुळे कोणतीही कंपनी तुम्हाला हे लाभ देण्यास नकार देऊ शकत नाही.
Gratuity का महत्त्वाची आहे?
Gratuity मुळे रिटायरमेंटनंतर एक मोठा आर्थिक आधार मिळतो. ही रक्कम नोकरीमधील निष्ठा आणि सातत्य याचे फळ म्हणून पाहिली जाते. अनेक कर्मचाऱ्यांसाठी ही रक्कम पुढील गुंतवणुकीसाठी किंवा इमर्जन्सी फंड म्हणून उपयुक्त ठरते.
Disclaimer: वरील माहिती ही सर्वसामान्य गणनांवर आधारित आहे. Gratuity बाबत तुमची अचूक पात्रता आणि रक्कम यासाठी कृपया अधिकृत दस्तऐवज तपासा किंवा अनुभवी आर्थिक सल्लागाराशी संपर्क करा.
