केंद्र सरकारने Gratuity Payment Rule 2025 संदर्भात महत्त्वाचे स्पष्टीकरण दिले आहे. पेंशन आणि पेन्शनभोगी कल्याण विभागाने (DoPPW) स्पष्ट केलं आहे की ₹25 लाख पर्यंतची कमाल ग्रॅच्युइटी फक्त त्या केंद्रीय सिव्हिल कर्मचार्‍यांना लागू होईल, जे खालील दोन्ही नियमांच्या कक्षेत येतात:
➡ Central Civil Services (Pension) Rules, 2021 ➡ Central Civil Services (Payment of Gratuity under National Pension System) Rules, 2021
याचा अर्थ सरकारी कर्मचाऱ्यांमध्येही सर्वांना ही सुविधा मिळणार नाही 😊
कोणत्या कर्मचार्‍यांना हा लाभ मिळणार नाही? 🚫
सरकारने स्पष्ट केले आहे की ₹25 लाख ग्रॅच्युइटीची मर्यादा खालील संस्थांवर लागू होत नाही:
| संस्थेचा प्रकार | लाभ लागू? |
|---|---|
| Public Sector Undertakings (PSUs) | ❌ |
| Banks | ❌ |
| RBI (भारतीय रिझर्व्ह बँक) | ❌ |
| Port Trusts | ❌ |
| Autonomous Bodies | ❌ |
| Universities | ❌ |
| State Government Employees | ❌ |
| Societies Employees | ❌ |
📌 या संस्थांमध्ये कार्यरत कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या स्वतंत्र नियमांनुसारच ग्रॅच्युइटी मिळेल.
सरकारने असे स्पष्टीकरण का दिले? 📝
सरकारकडे वारंवार RTI अर्ज येत होते:
- बँक कर्मचाऱ्यांनाही हा लाभ मिळतो का?
- PSU, RBI किंवा University कर्मचाऱ्यांवरही लागू आहे का?
यावर विभागाने सांगितले: 👉 “हे नियम फक्त केंद्रीय सिव्हिल सेवकांसाठी लागू असून इतर संस्थांवर लागू नाहीत.” 👉 इतर संस्थांसाठी त्यांच्या मंत्रालयाकडे किंवा विभागाकडे संपर्क करावा.
ग्रॅच्युइटी मर्यादा वाढली कधी आणि का? 📈
सरकारने 30 May 2024 रोजी अधिसूचना काढली आणि:
| घटक | आधी | आता |
| कमाल Gratuity Limit | ₹20 लाख | ₹25 लाख |
| लागू दिनांक | 1 January 2024 पासून | ✅ |
DA (Dearness Allowance) 50% वर पोहोचल्याने सर्व भत्त्यांमध्ये 25% वाढ लागू झाली आणि त्यानुसार Gratuity Limit देखील वाढवली गेली.
याचा फायदा कोणाला? ✅
✔ Central Civil Services (Pension Rules 2021) अंतर्गत कर्मचारी ✔ NPS अंतर्गत Gratuity घेणारे केंद्रीय कर्मचारी ✔ लवकरच निवृत्ती घेणाऱ्यांना सर्वात मोठा फायदा
म्हणजे ✅ Gratuity Payment Rule 2025 हे केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी मोठं सुखवार्ताच! 😄
निष्कर्ष 🔍
केंद्र सरकारचा हा निर्णय निवृत्तीनंतर आर्थिक सुरक्षितता वाढवणारा आहे. परंतु हे सर्वांना लागू होत नसल्याने कर्मचाऱ्यांनी आपल्या संस्थेच्या नियमांनुसार माहिती पडताळून घ्यावी.
डिस्क्लेमर 📌
या लेखातील Gratuity संबंधित नियम, रक्कम आणि पात्रता यामध्ये केंद्र किंवा संबंधित संस्था वेळोवेळी बदल करू शकतात. अंतिम लागू नियम जाणून घेण्यासाठी अधिकृत स्त्रोताशी संपर्क साधा.
