How to Increase Cibil Score: सिबिल स्‍कोर (Cibil Score) हा तुमच्या मागील सर्व लोनच्या रीपेमेंट हिस्‍टरीच्या आधारावर तयार केला जातो. हे एका प्रकारचे रिपोर्ट कार्डसारखे असते. त्याच्या आधारे बँक ठरवते की तुम्हाला लोन द्यायचे का नाही आणि दिल्यास कोणत्या व्याजदराने. सिबिल स्‍कोरला क्रेडिट स्‍कोर असेही म्हणतात. तुमचा क्रेडिट स्‍कोर जितका चांगला, तितके लोन सहज आणि चांगल्या व्याजदरात मिळते. पण जर तुमचा सिबिल स्‍कोर खराब असेल तर तो कसा सुधारायचा आणि त्यासाठी किती वेळ लागेल हे जाणून घ्या.
सिबिल स्‍कोरचे निकष काय आहेत?
जर एखाद्या ग्राहकाचा सिबिल स्‍कोर 300 ते 550 च्या दरम्यान असेल, तर तो खराब मानला जातो. 550 ते 650 च्या दरम्यानचा स्‍कोर सरासरी मानला जातो. 650 ते 750 च्या दरम्यानचा स्‍कोर चांगला मानला जातो, तर 750 ते 900 च्या दरम्यानचा स्‍कोर अत्यंत चांगला मानला जातो.
कोणत्या चुका स्‍कोर खराब करतात?
सिबिल स्‍कोर खराब होण्यामागे अनेक कारणे असू शकतात, जसे की:
- लोन घेतल्यानंतर वेळेवर EMI न भरणे.
- लोन सेटलमेंट करणे.
- लोन डिफॉल्ट करणे.
- क्रेडिट कार्डचे पेमेंट वेळेत न करणे.
- क्रेडिट युटिलायझेशन रेशो योग्य न ठेवणे.
याशिवाय, जर तुम्ही जॉइंट लोन घेतले असेल किंवा कोणाच्या लोनचे गॅरंटर असाल आणि त्या व्यक्तीकडून चूक झाली, तर तुमच्या सिबिल स्‍कोरवरही वाईट परिणाम होतो.
सिबिल स्‍कोर कसा सुधारायचा?
- गरजेपेक्षा अधिक आणि मोठे लोन घेऊ नका.
- घेतलेल्या लोनची EMI वेळेत भरा.
- जर तुम्ही क्रेडिट कार्ड वापरत असाल, तर त्याच्या जास्तीत जास्त लिमिटच्या 30% पेक्षा जास्त खर्च करू नका आणि बिल वेळेवर चुकवा.
- वारंवार आणि जलद अनसिक्योर्ड लोन घेऊ नका.
- जुने लोन पूर्णपणे चुकवा.
- लोन सेटल केले असल्यास, ते लवकरात लवकर बंद करा.
- कोणाचेही गॅरंटर होण्याचा निर्णय विचारपूर्वक घ्या.
- जॉइंट लोन घेण्याचा निर्णय काळजीपूर्वक घ्या.
- वेळोवेळी तुमची क्रेडिट रिपोर्ट तपासा आणि कोणतीही चूक असेल तर ती त्वरित दुरुस्त करा.
खराब सिबिल स्‍कोर सुधारण्यासाठी किती वेळ लागतो?
जर तुमचा सिबिल स्‍कोर खराब झाला असेल, तर तो सुधारणे एका दिवसाचे काम नाही. त्यासाठी तुम्हाला थोडा संयम ठेवावा लागेल, कारण सुधारणा हळूहळू होते. खराब सिबिल स्‍कोर सुधारण्यासाठी किमान 6 महिने ते 1 वर्ष लागू शकते. जर स्‍कोर खूप कमी असेल, तर त्यासाठी अधिक वेळ लागू शकतो. त्यामुळे मनात कोणत्याही प्रकारची गैरसमज ठेवू नका.
माइनस सिबिल स्‍कोर सुधारण्याचे उपाय:
जर तुमचा सिबिल स्‍कोर माइनसमध्ये असेल, तर बँका लोन देण्यास हिचकिचतात. माइनस सिबिल स्‍कोर तेव्हा होतो, जेव्हा तुम्ही कधी लोन घेतलेले नसते आणि तुमची सिबिल हिस्‍टरीच नसते. अशा वेळी बँका ग्राहकाला विश्‍वासू मानायचे की नाही, हे ठरवू शकत नाहीत. अशा वेळी सिबिल स्‍कोर वाढवण्यासाठी दोन पर्याय आहेत:
- बँकेतून क्रेडिट कार्ड घेऊन त्याचा योग्य वापर करा आणि वेळेवर पेमेंट करा. यामुळे बँकिंग सिस्‍टममध्ये तुमचे कर्ज सुरू होईल आणि 2-3 आठवड्यांत तुमचा सिबिल स्‍कोर अपडेट होईल.
- बँकेत 10-10 हजारांच्या दोन लहान एफडी करा. एफडी झाल्यानंतर त्यावर ओव्हरड्राफ्ट सुविधेतून लोन घ्या. एफडीवरून पैसे काढल्यानंतर तुमचे कर्ज सुरू होईल आणि लवकरच तुमचा क्रेडिट स्‍कोर सुधारेल.
