आजच्या काळात जवळपास प्रत्येकाकडे एकतरी बँक खाते असतंच. अनेक लोकांकडे तर 2-3 बँक खाती असतात. आपण या खात्यांमध्ये आपले पैसे ठेवतो आणि त्यावर बँक 2% ते 3% पर्यंत व्याज देते. पण, तुम्हाला असं वाटतं का की तुमच्या पैशांवर याहून जास्त व्याज मिळायला हवं? जर हो, तर यासाठी एक खास पर्याय आहे – Sweep-in FD! 🏦
सर्वसामान्य खातेदारांना याविषयी फारशी माहिती नसते. मात्र, एक छोटंसं वाक्य बँकेत सांगितलं, की तुमच्या बचत खात्यातील अतिरिक्त रक्कम आपोआप फिक्स्ड डिपॉझिटमध्ये रूपांतरित होते आणि मिळतो 6% ते 7% पर्यंत FDसारखा परतावा! चला, याबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
स्वीप-इन FD म्हणजे काय? 🤔
ही एक Auto Sweep सेवा आहे. यामध्ये तुमच्या सेव्हिंग्स अकाउंटमधील ठराविक मर्यादेपेक्षा जास्त रक्कम आपोआप FDमध्ये रूपांतरित केली जाते. ही FD 1 ते 5 वर्षांपर्यंत असते. म्हणजेच, खात्यातील राखीव रक्कम आपल्याला अधिक परतावा देऊ लागते, तोही सेविंग खात्यातूनच.
स्वीप थ्रेशोल्ड लिमिट म्हणजे काय?
बँक एक मर्यादा (Threshold Limit) ठरवते. उदाहरणार्थ, जर ती मर्यादा ₹25,000 असेल आणि तुमच्याकडे ₹30,000 असतील, तर अतिरिक्त ₹5,000 FDमध्ये टाकले जातात. ही मर्यादा तुमच्या गरजेनुसार बदलता येते.
मिनिमम FD रक्कम आणि परिपक्वता कालावधी
स्वीप-इन FD सुरू होण्यासाठी किमान रक्कम लागते – जसे की ₹5,000. त्याचप्रमाणे, FDसाठी किमान मॅच्युरिटी पिरियड म्हणजेच परिपक्वता कालावधी ठरवलेला असतो – जसे की 15 दिवस. त्याआधी तुम्ही ती रक्कम काढू शकत नाही.
रिव्हर्स स्वीप म्हणजे काय? 🔁
जर अचानक पैशांची गरज भासली, तर FD तोडावी लागते. यासाठी दोन पर्याय असतात:
LIFO (Last In First Out): शेवटची FD आधी तुटते.
FIFO (First In First Out): पहिली FD आधी तुटते.
FD तोडल्यावर बँक 1% पेनल्टी घेते, त्यामुळे व्याजात थोडीशी कपात होते.
कोणता पर्याय निवडावा?
FIFO: तुम्हाला सतत पैसे काढावे लागतात आणि FDचा कालावधी कमी ठेवायचा असेल, तर हा पर्याय उत्तम. उदाहरणार्थ, पगाराच्या 15-20 दिवसांनी सगळी देयके भरायची असल्यास.
LIFO: जास्त बचत होते आणि दीर्घकाळासाठी FD ठेवू शकता, तर हा पर्याय फायदेशीर.
पण एक गोम आहे… 😕
स्वीप-इन FD ऐकायला जितकी आकर्षक वाटते, तितकी प्रत्यक्षात नाही. जर तुम्ही केवळ 15 दिवसांची FD केली, तर तुम्हाला 3.5% ते 4% व्याजच मिळेल, जे सेव्हिंग खात्यापेक्षा फारसं वेगळं नाही. अशावेळी पेनल्टी भरल्यास फायदा कमी होतो.
मग काय करावं?
तुम्ही किमान 2 ते 3 महिन्यांची FD ठेवू शकता का हे ठरवा. अशा कालावधीसाठी FD केल्यास 6% पर्यंत व्याज मिळण्याची शक्यता असते. त्यामुळे तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार निर्णय घ्या.
निष्कर्ष 📝
स्वीप-इन FD ही एक उत्तम पर्याय ठरू शकते, पण ती सर्वांसाठी फायदेशीर असेलच असं नाही. जर तुम्ही काही कालावधीसाठी खात्यात पैसे ठेवू शकता आणि लगेच गरज भासत नाही, तर नक्कीच हा पर्याय तुमच्यासाठी उपयुक्त आहे. मात्र, अल्पकालीन FDवर फारसा लाभ मिळत नाही याची जाणीव ठेवा.
अस्वीकृती (Disclaimer): वरील लेखात दिलेली माहिती सामान्य मार्गदर्शनासाठी आहे. यामध्ये आर्थिक सल्ला देण्यात आलेला नाही. कोणतीही बँकिंग सेवा किंवा आर्थिक योजना निवडण्यापूर्वी संबंधित बँकेची अधिकृत माहिती, अटी आणि शर्ती तपासून निर्णय घ्यावा. लेखामध्ये वापरलेले व्याजदर व मर्यादा वेळेनुसार बदलू शकतात.
