रेल्वेने प्रवास करताना पालकांच्या मनात हमखास हा प्रश्न येतो की, नेमक्या कोणत्या वयाच्या मुलांसाठी पूर्ण तिकीट घ्यावे लागते आणि कोणत्या वयाच्या मुलांना सवलत मिळते. भारतीय रेल्वेने याबाबत स्पष्ट नियम तयार केले आहेत, ज्यामुळे प्रवाशांना सोयीसाठी मदत मिळते. चला तर मग जाणून घेऊया हे महत्त्वाचे नियम.
5 वर्षांपर्यंतच्या मुलांना मोफत प्रवास
भारतीय रेल्वेच्या नियमानुसार, जर एखादे मूल 5 वर्षांपेक्षा लहान असेल, तर त्या मुलासाठी तिकीट घेण्याची आवश्यकता नसते. पालक त्यांच्या लहान मुलाला आपल्या सीटवर बसवून मोफत प्रवास घडवून आणू शकतात. यामुळे लहान मुलांसोबत प्रवास करताना पालकांना आर्थिक दिलासा मिळतो.
वेगळ्या सीटसाठी तिकीट आवश्यक
जर पालकांना 5 वर्षांपेक्षा लहान मुलासाठी स्वतंत्र बर्थ किंवा सीट घ्यायची असेल, तर त्यासाठी अर्ध्या दरात तिकीट खरेदी करावे लागेल. म्हणजेच, सीट मोफत मिळणार नाही, परंतु त्यासाठी संपूर्ण तिकीटाऐवजी अर्धे तिकीट आकारले जाते.
5 ते 12 वर्षे वयोगटासाठी तिकीट नियम
- जर मूल 5 वर्षांपेक्षा मोठे आणि 12 वर्षांपेक्षा लहान असेल, तर त्याला अर्ध्या दरात तिकीट मिळते.
- मात्र, ही सवलत बिना-बर्थ तिकीटासाठी लागू असते.
- जर पालकांना मुलासाठी स्वतंत्र बर्थ घ्यायची असेल, तर त्यासाठी संपूर्ण तिकीट खरेदी करावे लागेल.
12 वर्षांवरील मुलांसाठी संपूर्ण तिकीट
भारतीय रेल्वेच्या नियमानुसार, 12 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या मुलांना प्रौढ प्रवासी समजले जाते. त्यामुळे अशा वयाच्या मुलांसाठी संपूर्ण तिकीटाचा दर आकारला जातो. यामध्ये सीट आणि बर्थचे संपूर्ण शुल्क द्यावे लागते.
तिकीट बुक करताना काळजी घ्या
- रेल्वेचे तिकीट ऑनलाइन किंवा काउंटरवरून बुक करताना मुलाचे अचूक वय नमूद करणे आवश्यक आहे.
- जर चुकीचे वय दिले गेले, तर प्रवासादरम्यान टीटीई (TTE) तपासणीदरम्यान अडचण येऊ शकते.
- वयासंदर्भातील चुकीमुळे तिकीट रद्द होऊ शकते किंवा अतिरिक्त शुल्क भरावे लागू शकते.
➡️ निष्कर्ष
भारतीय रेल्वेने मुलांसाठी प्रवासाच्या दरांबाबत स्पष्ट नियम आखले आहेत. 5 वर्षांखालील मुलांसाठी मोफत प्रवास, 5 ते 12 वर्षे वयोगटासाठी अर्ध्या दराचे तिकीट आणि 12 वर्षांवरील मुलांसाठी संपूर्ण तिकीट अशी ही व्यवस्था आहे. तिकीट बुक करताना मुलाचे योग्य वय नमूद करणे आणि आवश्यकतेनुसार बर्थ निवडणे महत्त्वाचे आहे. अशा प्रकारे, रेल्वेने प्रवास करताना हे नियम लक्षात ठेवल्यास पालकांचा प्रवास अधिक सुकर आणि आनंददायी होईल.
