Emergency Fund म्हणजेच आपत्कालीन निधी हा जीवनातील अनपेक्षित प्रसंगांना सामोरे जाण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आर्थिक कवच आहे. कोणत्याही क्षणी नोकरी जाऊ शकते, अचानक वैद्यकीय खर्च उभा राहू शकतो किंवा मोठा आर्थिक निर्णय घ्यावा लागू शकतो. म्हणूनच, प्रत्येक व्यक्तीने खास करून ज्यांची पगाराची मर्यादा ₹1 लाखांपेक्षा कमी आहे, त्यांनी किती महिने पुरेल इतका निधी बाजूला ठेवावा, हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
जीवनात अचानक संकट आल्यास Emergency Fund कसा मदतीला येतो? ⚠️
अनेकदा संकटाच्या क्षणी ना नातेवाईक मदतीला येतात, ना मित्र. अशा वेळी आपल्या बचतीच उपयोगी येतात. Emergency Fund म्हणजे असा राखीव निधी जो आपल्या मासिक खर्चाचे प्रमाण लक्षात घेऊन बाजूला ठेवला जातो. हा निधी नोकरी गेल्यास, अपघात झाल्यास, मोठा वैद्यकीय खर्च आल्यास किंवा अन्य कोणत्याही आकस्मिक कारणासाठी वापरता येतो.
₹1 लाखांपेक्षा कमी पगार असलेल्यांसाठी किती Emergency Fund आवश्यक? 🧮
सामान्यतः इमरजेंसी फंड हा किमान 6 महिन्यांच्या पगाराच्या समतुल्य असावा, असा सल्ला दिला जातो. म्हणजेच जर तुमचा पगार ₹70,000 आहे, तर तुमच्याकडे किमान ₹4.2 लाख इतका Emergency Fund असणे आवश्यक आहे.
पण जर तुम्ही घर घेण्याचा विचार करत असाल, विशेषतः गृहकर्ज घेतले असेल, तर हा निधी 9 ते 12 महिन्यांच्या पगाराइतका असावा. कारण अशा वेळी मासिक ईएमआय देखील एक मोठा खर्च ठरतो, जो काम नसतानाही चुकता करावा लागतो.
तक्ता: आवश्यक Emergency Fund
| पगार (प्रत्येकी) | सामान्य Emergency Fund (6 महिने) | गृहकर्ज असलेल्या व्यक्तीसाठी (9-12 महिने) |
|---|---|---|
| ₹50,000 | ₹3 लाख | ₹4.5 ते ₹6 लाख |
| ₹70,000 | ₹4.2 लाख | ₹6.3 ते ₹8.4 लाख |
| ₹90,000 | ₹5.4 लाख | ₹8.1 ते ₹10.8 लाख |
Emergency Fund जमवण्यासाठी काही सोप्या पद्धती 📈
आपत्कालीन निधी तयार करणे अवघड नाही. आपण आपल्या मासिक पगाराचा 10% ते 20% भाग दर महिन्याला बाजूला काढून हा फंड उभा करू शकतो. यासाठी तुम्ही खालील उपाय अवलंबू शकता:
दर महिन्याला एक निश्चित रक्कम Emergency Fund खात्यात ट्रान्सफर करा.
SIP (Systematic Investment Plan) सुरू करून नियमित गुंतवणूक करा.
बोनस, इन्कम टॅक्स रिफंड, फेस्टिव्हल गिफ्ट्स यांसारखे एकरकमी पैसे थेट Emergency Fund मध्ये ठेवा.
फंड असा असावा की गरज पडल्यावर लगेच उपलब्ध व्हावा. म्हणजेच लिक्विड स्वरूपात ठेवलेला पैसा अधिक योग्य ठरतो.
निष्कर्ष 📝
जगाच्या बदलत्या आर्थिक परिस्थितीत Emergency Fund हा प्रत्येक कुटुंबाच्या आर्थिक आराखड्याचा अनिवार्य भाग बनला पाहिजे. पगार कितीही असो, हा फंड आपल्याला मानसिक आणि आर्थिक स्थैर्य देतो. विशेषतः घर खरेदीसारखा मोठा निर्णय घेताना, अशा निधीमुळे तुमच्यावर येणारा ताण कमी होतो आणि तुमचे निर्णय अधिक जागरूकपणे घेता येतात.
Disclaimer: या लेखातील सर्व माहिती सामान्य आर्थिक नियोजनाच्या दृष्टीने देण्यात आली आहे. Emergency Fund किती असावा, हे प्रत्येक व्यक्तीच्या खर्चाच्या सवयी, उत्पन्न, कर्ज आणि जबाबदाऱ्या यानुसार ठरते. तुमच्या गरजांनुसार योग्य निर्णय घेण्यासाठी आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे योग्य ठरेल.
