7th Pay Commission: केंद्र सरकारने केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी आणि पेन्शनधारकांसाठी महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. बुधवारी झालेल्या मंत्रिमंडळ बैठकीत महागाई भत्ता (DA) 3% ने वाढवण्यास मंजुरी देण्यात आली. हा निर्णय दशरा आणि दिवाळीसारख्या सणांच्या आधी आल्याने लाखो कुटुंबांसाठी ही आनंदवार्ता ठरली आहे. या वाढीचा थेट फायदा सुमारे 48 लाख केंद्रीय कर्मचारी आणि 68 लाख पेन्शनधारकांना मिळणार आहे.
किती झाला DA?
नवीन निर्णयानुसार, DA दर 55% वरून वाढून 58% इतका करण्यात आला आहे. ही वाढ 1 July 2025 पासून लागू होणार आहे. सरकारने स्पष्ट केले आहे की July, August आणि September महिन्यांचे बकाया (arrears) October महिन्याच्या पगारासोबत दिले जाणार आहेत. त्यामुळे दिवाळीच्या आधी कर्मचाऱ्यांना अतिरिक्त रक्कम हातात मिळणार आहे.
कोणाला किती वाढणार पगार
7th Pay Commission अंतर्गत येणाऱ्या सर्व केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना, पेन्शनर्सना आणि पारिवारिक पेन्शनधारकांना ही वाढ लागू होणार आहे.
उदाहरणादाखल –
किमान बेसिक सॅलरी ₹18,000 असलेल्या कर्मचाऱ्याला दरमहा ₹540 जास्त मिळतील. म्हणजेच त्याचा पगार आता ₹28,440 होईल.
किमान पेन्शन ₹9,000 मिळवणाऱ्या पेन्शनधारकाला दरमहा ₹270 ची वाढ होईल. म्हणजे त्याची पेन्शन आता ₹14,220 इतकी होईल.
July ते September या तीन महिन्यांचे arrears धरून, कर्मचाऱ्यांना ₹2,700 ते ₹3,600 पर्यंतचा अतिरिक्त बोनससदृश फायदा होईल.
DA आणि DR ठरवला जातो कसा?
महागाई भत्ता (DA) आणि डियरनेस रिलिफ (DR) यांची गणना औद्योगिक कामगारांच्या उपभोक्ता किंमत निर्देशांकावर (CPI-IW) आधारित असते. हा डेटा दर महिन्याला श्रम मंत्रालयाखालील लेबर ब्युरो प्रसिद्ध करतो. त्याच डेटाच्या आधारे सरकार DA वाढवते. घोषणा कधीकधी उशिरा केली जाते, मात्र त्याचे arrears कर्मचाऱ्यांना हमखास मिळतात.
8वा वेतन आयोग: पुढचे पाऊल
केंद्र सरकारने January 2025 मध्ये 8th Pay Commission ची घोषणा केली होती. सध्या आयोगाच्या सदस्यांची नियुक्ती आणि Terms of Reference (ToR) जाहीर होणे बाकी आहे. आयोगाच्या शिफारसी 1 January 2026 पासून लागू होतील. तेव्हा DA (जो सध्या 55% आहे) शून्यावर रीसेट करून तो थेट बेसिक पगारात समाविष्ट केला जाईल. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांच्या वेतनरचनेत मोठा बदल होण्याची शक्यता आहे.
