केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी वर्ष 2025 अनेक महत्त्वाचे बदल घेऊन आले असून त्यातील सर्वात मोठा बदल Unified Pension Scheme (UPS) संदर्भात आहे. UPS मध्ये असलेल्या सर्व कर्मचाऱ्यांना आता Old Pension Scheme (OPS) प्रमाणेच निवृत्ती आणि मृत्यू ग्रॅच्युटीचा लाभ मिळणार आहे. हा निर्णय हजारो कर्मचाऱ्यांसाठी मोठा दिलासा मानला जात आहे.
सरकारचा नवीन आदेश काय सांगतो?
केंद्र सरकारने जारी केलेल्या ताज्या आदेशानुसार, UPS अंतर्गत येणारे कर्मचारीही Central Civil Services (Payment of Gratuity) Rules, 2021 अंतर्गत निवृत्ती ग्रॅच्युटी आणि मृत्यू ग्रॅच्युटीसाठी पात्र ठरतील. सेवेदरम्यान एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मृत्यू झाल्यास त्याच्या कुटुंबाला OPS प्रमाणेच लाभ दिला जाईल. तसेच कर्मचारी सेवेत असताना अपंगत्व किंवा अक्षम झाल्यास OPS सारख्या सुरक्षित लाभांची निवड करण्याचा पर्यायही उपलब्ध राहील.
दोन नवीन Investment Options मंजूर
सरकारने नुकतेच National Pension System (NPS) आणि Unified Pension Scheme (UPS) अंतर्गत कर्मचाऱ्यांसाठी दोन नवीन गुंतवणूक पर्यायांना मंजुरी दिली आहे— Life Cycle आणि Balanced Life Cycle. केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांना आता विविध investment options मधून निवड करता येणार आहे. Default पर्याय हा PFRDA द्वारे नियत केलेल्या investment pattern वर आधारित असेल. दुसरा पर्याय Scheme-G असून यात गुंतवणूक पूर्णपणे Government Securities मध्ये केली जाते, ज्यामुळे risk कमी आणि return स्थिर राहतो.
Life Cycle Option मध्ये इक्विटीचे वाटप
Life Cycle (LC-25) पर्यायांतर्गत जास्तीत जास्त 25% Equity Allocation असते. हे वाटप वयाच्या 35 वर्षांपासून 55 वर्षांपर्यंत हळूहळू कमी होत जाते.
LC-50 पर्यायात इक्विटीचे वाटप निवृत्ती निधीच्या 50% पर्यंत असू शकते.
Balanced Life Cycle (BLC) हा LC-50 चाच सुधारित प्रकार असून इक्विटीचे वाटप वयाच्या 45 वर्षांनंतर कमी होत जाते, म्हणजे कर्मचारी दीर्घकाळासाठी इक्विटीमध्ये गुंतवणूक ठेवू शकतात.
LC-75 पर्यायांतर्गत इक्विटीचे जास्तीत जास्त वाटप 75% ठेवता येते आणि ते वयाच्या 35 ते 55 वर्षांपर्यंत क्रमशः कमी केले जाते.
