edible oil Price: देशभरातील बाजारपेठांमध्ये गेल्या काही आठवड्यांत खाद्यतेलाच्या किमतीत झालेल्या लक्षणीय घसरणीमुळे सामान्य ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. अनेक महिन्यांपासून वाढत असलेल्या तेल दरांमुळे घरगुती बजेट कोलमडले होते. परंतु आता किमती कमी झाल्याने स्वयंपाकघराच्या खर्चात बचत होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी ही सकारात्मक बातमी ठरली आहे.
घसरणीची मुख्य कारणे
आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील सकारात्मक ट्रेंड आणि वाढीव आयातीमुळे देशात खाद्यतेलाचे दर कमी झाले आहेत. जागतिक स्तरावर तेलबियांचे उत्पादन वाढले असून पुरवठा अधिक असल्याने आयातीत वापरल्या जाणाऱ्या तेलांचा खर्चही कमी झाला आहे. याचा थेट फायदा ग्राहकांना मिळत आहे. व्यापाऱ्यांच्या मते, पुढील काही आठवड्यांत दरांमध्ये आणखी घट होण्याची शक्यता आहे.
सध्याचे बाजारभाव
सध्या बाजारपेठेत विविध तेलांच्या किमती पुढील प्रमाणे दिसत आहेत:
- सोयाबीन तेल (15 Litre डबा) : सुमारे ₹1260
- सूर्यफूल तेल (15 Litre डबा) : सुमारे ₹1360
- पाम तेल (15 Litre डबा) : सुमारे ₹917 (सर्वात स्वस्त पर्याय)
गेल्या सहा महिन्यांच्या तुलनेत किमती ₹300 ते ₹500 नी कमी झाल्या आहेत. यापूर्वी सोयाबीन तेलाचा डबा ₹1600, तर सूर्यफूल तेल ₹1750 पर्यंत विकले जात होते.
आयातीचा प्रभाव आणि जागतिक बाजाराची स्थिती
भारत हा जगातील सर्वात मोठा खाद्यतेल आयातदार देश आहे. देशांतर्गत गरजांपैकी सुमारे 70% तेल आयात केले जाते. इंडोनेशिया, मलेशिया, अर्जेंटिना आणि ब्राझील या देशांतील उत्पादन वाढल्याने जागतिक पुरवठा मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे.
याशिवाय, वाहतूक खर्च कमी होणे, रुपयातील स्थिरता आणि सरकारने काही निर्बंध शिथिल केल्यामुळेही आयात स्वस्त झाली आहे. तज्ज्ञांच्या मते, पुढील तीन महिन्यांत दर 10% ते 15% नी कमी होऊ शकतात.
गृहिणींना मिळालेला दिलासा
घरातील स्वयंपाकासाठी तेल अत्यावश्यक असल्याने वाढलेल्या किमतींचा थेट परिणाम गृहिणींवर होत होता. अनेकांनी तेलाचा वापर कमी केला होता. आता किमती कमी झाल्याने पुन्हा एकदा नेहमीप्रमाणे पदार्थ बनवण्याचा आनंद मिळत आहे. मासिक बजेटमध्ये ₹300 ते ₹500 ची बचत होत असल्याने कुटुंबांवरील आर्थिक भार हलका झाला आहे.
हॉटेल आणि रेस्टॉरंट व्यवसायाला मिळणारा फायदा
तेलाच्या दरवाढीचा हॉटेल व्यवसायावर मोठा परिणाम झाला होता. तळलेले पदार्थ बनवणाऱ्या हॉटेल आणि स्ट्रीट फूड विक्रेत्यांना विशेष त्रास सहन करावा लागत होता. आता किमती कमी झाल्यामुळे खर्च कमी झाला असून ग्राहकांना स्वस्त दरात पदार्थ देणे शक्य होत आहे. त्यामुळे ग्राहकांची संख्या पुन्हा वाढत आहे.
पुढील काही आठवड्यांचा अंदाज
तेल व्यापाऱ्यांच्या संघटनांच्या अंदाजानुसार, जागतिक पुरवठा सुरळीत राहिला तर दरांमध्ये आणखी घट होऊ शकते. मात्र भू-राजकीय संकट, हवामानातील बदल किंवा मागणीत अचानक वाढ यामुळे किमती पुन्हा वाढण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
निष्कर्ष
खाद्यतेलाच्या किमतीतील ही घसरण सर्वसामान्य नागरिकांसाठी दिलासादायक आहे. महागाईच्या ओझ्यातून काहीसा आराम मिळत असून पुढील काळातही दर स्थिर राहिले तर ग्राहकांना अधिक फायदा मिळू शकतो.
