कर्मचारी भविष्य निधी संघटनेने (EPFO – Employees’ Provident Fund Organisation) मागील 10 महिन्यांत कर्मचाऱ्यांच्या हितासाठी अनेक मोठे बदल केले आहेत. पेंशनची गणना आता सरासरी पगारावर (Average Salary) होणार आहे, PF ट्रान्सफर (PF Transfer) आपोआप होईल आणि ऑटो-क्लेम सिस्टीम (Auto-Claim System) मुळे पैसे काही मिनिटांत खात्यात जमा होतील. पेंशन लिमिट (Pension Limit) ₹15,000 पर्यंत वाढवण्यात आली आहे आणि ई-नॉमिनेशन (E-Nomination) अनिवार्य करण्यात आले आहे.
1. पेंशनची नवीन गणना पद्धत (New Pension Calculation Method)
पूर्वी पेंशन ही कर्मचाऱ्याच्या शेवटच्या पगारावर ठरायची, पण आता ती मागील 60 महिन्यांच्या सरासरी पगारावर आधारित असेल. यामुळे पेंशन अधिक स्थिर आणि न्याय्य मिळेल. उदाहरणार्थ, जर कर्मचाऱ्याचा शेवटचा पगार ₹50,000 आणि सरासरी पगार ₹40,000 असेल, तर आता पेंशन ₹40,000 च्या आधारावर ठरेल.
2. PF रक्कम काही मिनिटांत खात्यात (Instant PF Withdrawal)
EPFO ने पूर्णपणे डिजिटल “ऑटो-क्लेम सेटलमेंट सिस्टीम” (Auto-Claim Settlement System) सुरू केली आहे. म्हणजेच घर बांधकाम (House Construction), शिक्षण (Education), लग्न (Marriage) किंवा वैद्यकीय कारणासाठी (Medical Emergency) PF मधून रक्कम घ्यायची असल्यास ती काही मिनिटांत थेट खात्यात येईल.
3. PF पूर्णपणे काढण्याची परवानगी (Full PF Withdrawal)
EPFO ने PF रक्कम काढण्याचे नियम सुलभ केले आहेत. काही विशेष परिस्थितींमध्ये सदस्य आपल्या खात्यातील संपूर्ण पात्र रक्कम (Eligible Balance) काढू शकतील. मात्र किमान 25% रक्कम रिटायरमेंटसाठी (Retirement) राखून ठेवावी लागेल.
4. पेंशन लिमिट वाढली (Pension Limit Increased)
EPFO ने पेंशनची मर्यादा ₹7,500 वरून ₹15,000 प्रति महिना करण्याचा निर्णय घेतला आहे. यामुळे जास्त पगार असलेल्या कर्मचाऱ्यांना रिटायरमेंटनंतर दुप्पट पेंशन मिळेल. वाढत्या महागाईच्या (Inflation) पार्श्वभूमीवर हा निर्णय आर्थिक सुरक्षेच्या (Financial Security) दृष्टीने महत्त्वाचा मानला जातो.
5. एटीएममधून PF काढता येणार (PF Withdrawal via ATM)
आता PF मधून अॅडव्हान्स रक्कम (Advance PF) काढण्याची प्रक्रिया आणखी सोपी झाली आहे. जर UAN सक्रिय असेल, KYC पूर्ण असेल आणि बँक खाते लिंक असेल, तर एटीएममार्फत काही मिनिटांत PF रक्कम काढता येईल.
6. PF आपोआप ट्रान्सफर होणार (Automatic PF Transfer)
नोकरी बदलल्यावर जुन्या PF अकाउंटचा ट्रान्सफर आता आपोआप होईल. EPFO च्या ऑटो-ट्रान्सफर प्रणालीमुळे (Auto-Transfer Facility) जुन्या खात्यातील बॅलन्स व व्याज थेट नवीन खात्यात जाईल.
7. ई-नॉमिनेशन अनिवार्य (E-Nomination Mandatory)
EPFO ने सर्व सदस्यांसाठी ई-नॉमिनेशन बंधनकारक केले आहे. यामुळे सदस्याच्या निधनानंतर कुटुंबाला PF आणि पेंशनचा लाभ सहज मिळतो. हे कुटुंबाच्या आर्थिक सुरक्षेची खात्री देते.
8. UAN-आधार लिंक आवश्यक (UAN-Aadhaar Linking)
सर्व PF खात्यांसाठी UAN आणि आधार लिंक करणे बंधनकारक आहे. लिंक नसल्यास नियोक्ता तुमच्या खात्यात योगदान करू शकणार नाही. ही पारदर्शकता (Transparency) वाढवण्यासाठी महत्त्वाची पायरी आहे.
EPFO सतत बदलत्या काळानुसार पुढे (EPFO Modernisation)
EPFO सतत आपल्या प्रणाली आणि नियमांमध्ये सुधारणा करत आहे जेणेकरून कर्मचाऱ्यांना अधिक सुविधा आणि सुरक्षितता मिळावी. सर्व खाताधारकांनी आपली ई-पासबुक (E-Passbook) तपासत राहावी, ई-नॉमिनेशन पूर्ण करावे आणि आधार लिंक सुनिश्चित करावे.
⚠️ डिस्क्लेमर (Disclaimer): ही माहिती EPFO च्या अधिकृत घोषणांवर आधारित आहे. कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी अधिकृत वेबसाइटवरून अद्ययावत माहिती तपासावी.
