आजकाल जवळपास प्रत्येक व्यक्तीचे एकाहून अधिक बँक खाती असतात. काही खाती वापरात नसल्यामुळे ती निष्क्रिय (Dormant) होतात. जर तुमचं देखील एखादं बँक खातं गेल्या 2 वर्षांपासून वापरलं गेलं नसेल आणि ते पुन्हा सुरू करायचं असेल, तर ही माहिती तुमच्यासाठी उपयुक्त आहे. या लेखात आपण Dormant Bank Account म्हणजे काय, ते पुन्हा कसं सुरू करायचं, कोणते कागदपत्र लागतात आणि भविष्यात असं होऊ नये म्हणून काय काळजी घ्यावी याची सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.
डॉर्मंट बँक अकाऊंट म्हणजे काय? ❌
जर एखाद्या खात्यात 24 महिन्यांपर्यंत ग्राहकाने स्वतःहून कुठलाही व्यवहार (जसे की पैसे भरणं, काढणं, UPI किंवा चेक व्यवहार) केला नसेल, तर त्या खात्याला बँक Dormant Account घोषित करते. याचा अर्थ असा की, त्या खात्यातून पैसे निघणार नाहीत, ऑनलाइन बँकिंग, ATM किंवा चेकबुक सुविधा बंद होते. मात्र खात्यातील रक्कम सुरक्षित राहते आणि त्यावर व्याज देखील मिळत राहतो.
का होते खातं निष्क्रिय? ⚠️
2 वर्षांपासून कुठलाही व्यवहार न झाल्यास
KYC कागदपत्रं अपडेट न केल्यास
बँकेच्या नोटिफिकेशनकडे दुर्लक्ष केल्यास
खात्याचा विसर पडल्यामुळे किंवा वापर न केल्यामुळे
निष्क्रिय खात्याचे तोटे 😟
निष्क्रिय खात्यातून व्यवहार करता येत नाही. ATM, नेट बँकिंग, चेकबुक यासारख्या सुविधा बंद होतात. बँक कोणतीही सेवा देत नाही. बराच काळ जर पैसे त्या खात्यात पडून राहिले, तर RBI च्या अनक्लेम्ड डिपॉझिट फंडमध्ये ते वर्ग केले जाऊ शकतात.
डॉर्मंट खातं पुन्हा कसं सुरू कराल? ✅
बँक शाखेला भेट द्या – खाते ऑनलाइन सुरू करता येत नाही.
अर्ज द्या – खातं सुरू करण्यासाठी लेखी विनंती द्या.
KYC डॉक्युमेंट्स सादर करा – आधार, पॅन, फोटो, पत्त्याचा पुरावा द्या.
बँकेकडून पडताळणी – सिग्नेचर वेरीफिकेशन किंवा अधिक माहिती मागवली जाऊ शकते.
एक व्यवहार करा – ₹100 जमा किंवा काढा, यामुळे खातं पुन्हा सक्रिय होतं.
संपूर्ण खात्री घ्या – SMS, ईमेल किंवा स्टेटमेंटद्वारे खातं सुरू झाल्याची पुष्टी मिळवा.
भविष्यात खाते निष्क्रिय होऊ नये यासाठी टिप्स 📝
वर्षातून किमान एक व्यवहार करा.
मोबाईल वॉलेट, UPI, ऑटो डेबिट वापरा.
KYC वेळेवर अपडेट ठेवा.
बँकेच्या नोटिफिकेशनकडे लक्ष ठेवा.
दीर्घकाळ प्रवासासाठी बाहेर जात असाल, तर बँकेला कळवा.
🔎 महत्वाची बाब – बँक डॉर्मंट खातं सुरू करण्यासाठी कोणतीही फी घेत नाही. प्रक्रिया संपूर्णपणे मोफत आहे आणि सामान्यतः 1 ते 3 कार्यदिवसांत खातं पुन्हा सक्रिय केलं जातं.
निष्कर्ष 🧾
डॉर्मंट बँक अकाऊंट पुन्हा सुरू करणं ही एक सोपी आणि फ्री प्रक्रिया आहे. यासाठी बँक शाखेला भेट देऊन आवश्यक कागदपत्रं सादर करा आणि एक छोटा व्यवहार करून खातं पुन्हा वापरात आणा. खातं सतत सक्रिय ठेवणं हे तुमचं आर्थिक नियंत्रण आणि सुविधा यांच्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचं आहे.
Disclaimer: वरील माहिती ही सामान्य मार्गदर्शनासाठी आहे. डॉर्मंट अकाऊंटशी संबंधित प्रक्रिया सर्व बँकांमध्ये साधारणतः सारखी असते, मात्र वेळोवेळी त्यामध्ये बदल होऊ शकतात. कृपया खात्रीसाठी आपल्या बँकेच्या शाखेमध्ये भेट देऊन अधिकृत माहिती घ्या. ही कोणतीही सरकारी योजना नसून RBI च्या नियमानुसार लागू असलेली बँकिंग प्रक्रिया आहे.
