RBI Penalty HDFC Bank: भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) नियामक मार्गदर्शक तत्त्वांचे उल्लंघन केल्याच्या कारणावरून दोन वित्तीय संस्थांवर दंड लावला आहे. एका प्रायव्हेट बँकेला केवायसी (KYC) नियमांचे उल्लंघन केल्यामुळे दंड बसला आहे, तर एका नॉन-बँकिंग फायनान्शियल कंपनीला (NBFC) लाभांश जाहीर करण्यातील चुकांमुळे ही कारवाई करण्यात आली आहे. चला, संपूर्ण प्रकरण समजून घेऊया.
HDFC बँकेला ₹75 लाख दंड – काय आहे नेमके कारण?
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) प्रायव्हेट क्षेत्रातील आघाडीच्या HDFC बँकेला ₹75 लाखांचा दंड ठोठावला आहे. आरबीआयच्या मते, HDFC बँकेने केवायसी (KYC) मार्गदर्शक तत्त्वांचे उल्लंघन केले आहे. केवायसी नियमांमध्ये ग्राहकांचे वर्गीकरण जोखीम श्रेणी (लो रिस्क, मिडियम रिस्क आणि हाय रिस्क) यानुसार करणे आवश्यक असते. मात्र, HDFC बँकेने हे नियम पाळले नाहीत.
तसेच, काही ग्राहकांना युनिक कस्टमर ओळख कोड (Unique Customer Identification Code – UCIC) देण्याऐवजी एकापेक्षा जास्त कोड दिले गेले. यामुळे ग्राहक व्यवस्थापन आणि ओळख प्रक्रियेमध्ये गोंधळ निर्माण झाला. या त्रुटींमुळे RBI ने कारवाई करत ₹75 लाखांचा दंड ठोठावला आहे.
2023 मध्ये RBI ने केले होते निरीक्षण
RBI ने 31 मार्च 2023 रोजी HDFC बँकेच्या आर्थिक स्थितीचे आणि अंतर्गत व्यवस्थापनाचे निरीक्षण केले होते. या निरीक्षणात केवायसी नियमांचे उल्लंघन झाल्याचे स्पष्ट झाले. या निरीक्षणाच्या अहवालावर आधारितच बँकेला दंड ठोठावण्यात आला आहे. RBI ने स्पष्ट केले आहे की, हा दंड फक्त नियामक उल्लंघनांवर आधारित आहे आणि ग्राहक सेवेशी किंवा व्यवहारांशी याचा कोणताही संबंध नाही.
NBFC कंपनीलाही ₹10 लाखांचा दंड
RBI ने KLM Axiva Finvest या नॉन-बँकिंग फायनान्शियल कंपनीला (NBFC) देखील ₹10 लाखांचा दंड ठोठावला आहे. ही कंपनी मध्यम श्रेणीतील नॉन-डिपॉझिट NBFC आहे. RBI च्या 2023 मधील “NBFC – Scale Based Regulation” अंतर्गत ही कारवाई करण्यात आली आहे.
KLM Axiva Finvest ने वित्तीय वर्ष 2023-24 मध्ये लाभांश जाहीर केला होता. मात्र, RBI च्या नियमानुसार लाभांश जाहीर करण्यासाठी मागील तीन आर्थिक वर्षांत किमान नियामक निकष पूर्ण करणे आवश्यक असते. कंपनीने हे निकष पूर्ण न करता लाभांश जाहीर केल्यामुळे RBI ने हा दंड लावला आहे.
Disclaimer: वरील माहिती फक्त मार्गदर्शनासाठी आहे. आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.
