Income Tax Department: पॅन कार्ड (Permanent Account Number) हे 10-अंकी अल्फान्यूमेरिक आयडी आहे, जे इनकम टॅक्स विभागाद्वारे जारी केले जाते. अलीकडेच, इनकम टॅक्स विभागाने पॅन कार्डसंबंधी एक चेतावणी दिली आहे. या अंतर्गत आता काही लोकांना 10 हजार रुपये दंड भरावा लागणार आहे.
PAN Card Rules: पॅन कार्डचे महत्त्व
पॅन कार्ड हे 10-अंकी अल्फान्यूमेरिक आयडी असून, ते इनकम टॅक्स विभागाद्वारे जारी केले जाते. हे तुमच्या आर्थिक स्थितीचे निदर्शक आहे आणि प्रत्येकासाठी आवश्यक आहे. पॅन कार्ड हा एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे, ज्याशिवाय अनेक शासकीय सेवांचा लाभ घेता येत नाही. तुमच्याकडे पॅन कार्ड असल्यास त्यासंबंधीच्या नियमांची आणि अटींची माहिती असणे आवश्यक आहे.
कोणत्या चुकांमुळे दंड होऊ शकतो?
प्रत्येक पॅन कार्ड धारकाने (PAN Card Holder) हे जाणून घेतले पाहिजे की कोणत्या चुकांमुळे त्यांना दंड भरावा लागू शकतो. खालील चार चुकांमुळे इनकम टॅक्स विभागाकडून 10 हजार रुपये दंड आकारला जाऊ शकतो:
दोन किंवा अधिक पॅन कार्ड बाळगल्यास
दोन किंवा अधिक पॅन कार्ड बाळगणे हे भारतीय आयकर कायद्यांतर्गत गुन्हा आहे. आयकर विभागाच्या नियमांचे उल्लंघन केल्यास 10 हजार रुपये दंड आकारला जाऊ शकतो. दोन पॅन कार्ड असल्यास विभाग आपल्यावर कारवाई करू शकतो.
एकाच वेळी अनेक पॅन कार्डसाठी अर्ज करणे
कधी कधी अर्जदार पॅन कार्डसाठी अनेक वेळा अर्ज करतो, ज्यामुळे दोन पॅन कार्ड तयार होऊ शकतात. उदाहरणार्थ, एखाद्या व्यक्तीने पॅन कार्डसाठी अर्ज केला आणि कार्ड वेळेत पोहोचले नाही, त्यानंतर पुन्हा अर्ज केला तर दोन पॅन कार्ड तयार होऊ शकतात.
पॅन कार्डमध्ये चूक असल्यास
पॅन कार्डमध्ये काही चूक असल्यास नवीन पॅन कार्डसाठी अर्ज करणे चुकीचे आहे. असे केल्यास तुम्हाला 10 हजार रुपये दंड भरावा लागू शकतो. याऐवजी कर अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधून चुका सुधाराव्यात.
लग्नानंतर नवीन पॅन कार्ड काढल्यास
विशेषतः महिलांमध्ये लग्नानंतर आडनाव बदलल्यामुळे नवीन पॅन कार्डसाठी अर्ज केला जातो. मात्र, हे नियमांचे उल्लंघन आहे. आडनाव, नाव, पत्ता किंवा जन्मतारीख बदलायची असल्यास केवळ कार्डमध्ये दुरुस्ती करावी, नवीन पॅन कार्डसाठी अर्ज केल्यास दंड होऊ शकतो.
पॅन कार्ड कसे रद्द किंवा सरेंडर करावे?
पॅन कार्ड रद्द करण्यासाठी दोन मार्ग आहेत – ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन.
- ऑफलाइन पद्धत: यूटीआय किंवा एनएसडीएलच्या सेवा केंद्रात जाऊन 49A फॉर्म भरावा. आवश्यक माहिती भरून फॉर्म जमा केल्यावर प्रक्रिया पूर्ण होईल.
- ऑनलाइन पद्धत: एनएसडीएलच्या अधिकृत वेबसाइटवर (https://nsdl.co.in) जाऊन आवश्यक माहिती भरावी. फॉर्ममध्ये सेक्शन 11 मध्ये दुसऱ्या पॅन कार्डची माहिती भरावी. प्रक्रिया पूर्ण करून संबंधित पॅन कार्डची प्रत जमा करावी.
पॅन कार्ड हरवल्यास किंवा चोरी झाल्यास काय करावे?
पॅन कार्ड हरवले, चोरीला गेले किंवा खराब झाले असल्यास, प्रथम स्थानिक पोलीस स्टेशनमध्ये एफआयआर दाखल करावी. इनकम टॅक्स विभागाला याची माहिती देणे आवश्यक आहे. त्यानंतर नवीन पॅन कार्डसाठी अर्ज करता येईल. अर्ज करताना एफआयआरची प्रत देखील सादर करावी लागेल.
निष्कर्ष
वरील माहितीप्रमाणे, कोणत्याही प्रकारच्या गैरवर्तनामुळे दंड आकारला जाऊ शकतो. त्यामुळे पॅन कार्ड संबंधित नियमांचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे. तसेच, गैरप्रकारांपासून सावध राहून पॅन कार्डाचा योग्य उपयोग करावा.