भारत सरकारच्या पोस्ट ऑफिस योजनांतर्गत विविध बचत योजना (Saving Schemes) चालवल्या जातात, ज्यामुळे नागरिकांना सुरक्षित आणि उच्च परतावा (Return) मिळतो. या योजनांमधून कर सवलतीसह सुरक्षित गुंतवणूक (Investment) चा लाभ मिळतो. पोस्ट ऑफिसच्या योजनांना देशातील मोठ्या प्रमाणावर नागरिकांचा विश्वास आहे. या लेखात आपण अशाच एका योजनेची माहिती घेणार आहोत, ज्यामुळे तुम्हाला निवृत्तीनंतर नियमित मासिक उत्पन्न (Income) मिळू शकते.
मासिक उत्पन्न देणारी योजना
पोस्ट ऑफिसची सीनियर सिटीझन सेव्हिंग्ज स्कीम (SCSS – Senior Citizen Savings Scheme) ही निवृत्तीनंतरच्या उत्पन्नासाठी एक उत्तम पर्याय आहे. योजनेत गुंतवणूक केल्यानंतर तुम्हाला दर महिन्याला 20,500 रुपयांपर्यंत निश्चित उत्पन्न मिळू शकते. यासाठी फक्त एकदाच एकरकमी गुंतवणूक करावी लागते आणि पाच वर्षांच्या कालावधीत तुम्हाला मासिक उत्पन्नाची हमी मिळते.
आकर्षक व्याज दर
या योजनेत गुंतवणूकदारांना सध्या 8.2% व्याज दर (Interest Rate) मिळतो, जो दर तिमाहीत अद्ययावत केला जातो. हा व्याज दर वार्षिक आधारावर गणला जातो आणि सध्या उपलब्ध सरकारी योजनांमधील एक उच्च व्याज दर आहे. मॅच्युरिटी कालावधी (Maturity Period) संपल्यावर, या योजनेत पुन्हा गुंतवणुकीची संधी उपलब्ध असते, ज्यामुळे निवृत्त नागरिकांना आर्थिक स्थैर्य मिळते.
गुंतवणुकीची मर्यादा
सीनियर सिटीझन सेव्हिंग्ज स्कीम (SCSS) मध्ये आता जास्तीत जास्त 30 लाख रुपये गुंतवता येतात. याआधी ही मर्यादा 15 लाख रुपये होती, परंतु ती वाढवण्यात आली आहे. जर तुम्ही 30 लाख रुपये गुंतवले, तर तुम्हाला दरवर्षी जवळपास 2,46,000 रुपये व्याज (Interest) मिळेल, आणि दर महिन्याला 20,500 रुपयांचं मासिक उत्पन्न मिळू शकतं.
कोण गुंतवणूक करू शकतो?
या योजनेत 60 वर्षांहून अधिक वयाचे भारतीय नागरिक गुंतवणूक करू शकतात. जर एखादा नागरिक 55 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान स्वेच्छेने निवृत्त (Voluntary Retirement) होत असेल, तर तोदेखील या योजनेत सहभागी होऊ शकतो. जवळच्या पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत जाऊन ही योजना सुरू करता येते.
कर संबंधित माहिती
सीनियर सिटीझन सेव्हिंग्ज स्कीममधील उत्पन्नावर कर (Tax) लागू होतो. तथापि, या योजनेत कर सवलतीसाठी विविध पर्याय उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे करदायित्व कमी करता येते. या योजनेत गुंतवणूक करून तुम्ही निवृत्तीनंतर आर्थिक सुरक्षेसाठी चांगला पर्याय निवडू शकता.
योजना कशी सुरू करावी?
SCSS सुरू करण्यासाठी जवळच्या पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत जाऊन खाते उघडता (Open Account) येते. गुंतवणूक करताना आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता (Document Submission) करून ही योजना सुरू करता येते. अधिक माहितीसाठी पोस्ट ऑफिसच्या अधिकृत वेबसाइट (Website) ला भेट देऊ शकता किंवा अधिकृत एजंटशी संपर्क (Contact Agent) साधू शकता.
निवृत्तीनंतरचा आर्थिक आधार
पोस्ट ऑफिसची सीनियर सिटीझन सेव्हिंग्ज स्कीम (SCSS) निवृत्तीनंतर आर्थिक स्थैर्य मिळवण्यासाठी अत्यंत प्रभावी ठरते. एकदा गुंतवणूक केल्यानंतर दर महिन्याला मिळणारे उत्पन्न हे निवृत्त जीवनात आर्थिक आधार देते, ज्यामुळे वृद्धापकाळातील चिंता कमी होतात.
