जर तुमचं बँक खाते SBI, PNB किंवा BOB मध्ये असेल, तर 2025 पासून लागू झालेल्या नव्या बँकिंग नियमांची माहिती तुमच्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. RBI ने लागू केलेले हे नियम 1 एप्रिल 2025 पासून प्रभावी झाले असून त्याचा थेट परिणाम तुमच्या Savings Account, FD, ATM वापर, KYC, आणि Digital Banking सेवांवर होणार आहे.
या सुधारित नियमांचा उद्देश म्हणजे ग्राहक अनुभव अधिक सुरक्षित, पारदर्शक आणि डिजिटल बनवणे. त्यामुळे आता खातेदारांना काही जुन्या सवयी बदलून नव्या बँकिंग नियमांनुसार आपले व्यवहार करणे गरजेचे आहे.
नवीन बँकिंग नियमांचा मुख्य उद्देश काय आहे?
SBI, PNB आणि BOB या तीनही मोठ्या बँकांनी आपल्या नियमांमध्ये विविध बदल करत ग्राहकांच्या हितासाठी डिजिटल सुरक्षितता, पारदर्शक व्यवहार, आणि आधुनिक सेवा प्रणालीवर भर दिला आहे. चला जाणून घेऊया हे नवीन नियम कोणते आहेत आणि त्याचा तुमच्यावर काय परिणाम होईल.
न्यूनतम बॅलन्ससंबंधी नवे नियम
आता खातेधारकांना शहरी, अर्ध-शहरी आणि ग्रामीण क्षेत्रानुसार जास्त किमान शिल्लक रक्कम ठेवणे बंधनकारक आहे.
जर खातेधारकाने ही रक्कम ठेवली नाही, तर त्याला पेनल्टी भरावी लागू शकते.
त्यामुळे खात्यातील बॅलन्स नियमितपणे तपासणे आवश्यक आहे.
ATM व्यवहारांवरील मर्यादा बदलल्या
Free ATM ट्रांजेक्शनची संख्या घटवली गेली आहे.
ठराविक संख्येनंतरच्या प्रत्येक व्यवहारावर अतिरिक्त शुल्क लागू होईल.
ग्राहकांनी आपले व्यवहार आधीच नियोजित करणे आवश्यक आहे.
KYC अपडेट आता अनिवार्य
प्रत्येक 2 ते 3 वर्षांनी KYC अपडेट करणे बंधनकारक करण्यात आले आहे.
KYC पूर्ण न केल्यास खाते तात्पुरते बंद होऊ शकते.
KYC करता आधार कार्ड, पॅन कार्ड, पत्त्याचा पुरावा आणि पासपोर्ट साइज फोटो लागतो.
निष्क्रिय खाते नियम (Inactive Account)
जर 2 वर्षांपर्यंत खात्यात कोणताही व्यवहार नसेल, तर ते खाते निष्क्रिय घोषित केलं जाईल.
पुन्हा सुरु करण्यासाठी बँकेत लेखी अर्ज आवश्यक आहे.
डिजिटल बँकिंग आणि UPI लिमिटमध्ये बदल
डिजिटल व्यवहारांना चालना देण्यासाठी UPI ट्रान्सफरची मर्यादा वाढवली गेली आहे.
BOB ने UPI लिमिट आता 5 लाख रुपये केली आहे.
यामुळे आता ग्राहक मोठ्या व्यवहार सहज करू शकतील.
नवीन FD योजना आणि वाढलेले व्याजदर
PNB ने 303 दिवसांसाठी 7% आणि 506 दिवसांसाठी 6.7% व्याजदर असलेल्या FD योजना सुरू केल्या आहेत.
BOB ने ‘सुपर सेवर FD’ आणि ‘लिक्विड FD’ योजना सादर केल्या आहेत.
गुंतवणूकदारांसाठी लवचिक व अधिक फायद्याच्या योजना उपलब्ध झाल्या आहेत.
सुरक्षिततेसाठी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर
सर्व बँकांनी बायोमेट्रिक लॉगिन, फेस ID, AI आधारित Chatbot आणि WhatsApp बँकिंग सेवा सुरू केल्या आहेत.
24×7 ग्राहक सहाय्यता उपलब्ध करण्यात आली आहे, ज्यामुळे सेवा अधिक जलद व विश्वासार्ह ठरते.
नवीन नियमांचा सारांश – टेबल स्वरूपात
| नियम / सुविधा | बदल / माहिती |
|---|---|
| न्यूनतम बॅलन्स | शहरी/ग्रामीण क्षेत्रानुसार वाढ; न ठेवल्यास दंड |
| ATM व्यवहार | फ्री ट्रांजेक्शन मर्यादा कमी; नंतर शुल्क लागू |
| KYC अनिवार्यता | प्रत्येक 2-3 वर्षांनी अपडेट आवश्यक |
| निष्क्रिय खाते नियम | 2 वर्षे व्यवहार नसेल तर खाते निष्क्रिय |
| डिजिटल बँकिंग सुविधा | UPI लिमिट 5 लाख रुपये, नवीन डिजिटल फीचर्स |
| नवीन FD योजना | PNB: 303/506 दिवसांचे प्लॅन, BOB: सुपर सेवर FD |
| सुरक्षा उपाय | बायोमेट्रिक लॉगिन, AI Chatbot, WhatsApp बँकिंग |
ग्राहकांसाठी फायदे
सुरक्षित व्यवहार: AI व बायोमेट्रिकद्वारे वाढलेली सुरक्षा.
डिजिटल सोयीसुविधा: बँकिंग आता तुमच्या मोबाईलवर – सहज, जलद आणि सुरक्षित.
जास्त व्याजदर: नवीन FD स्कीममुळे गुंतवणुकीत चांगला परतावा.
पारदर्शक व्यवहार: KYC सक्तीमुळे फसवणुकीला आळा.
संपूर्ण सहाय्यता: WhatsApp आणि AI चॅटबॉटच्या माध्यमातून चौकशी सोपी.
नवीन नियम लागू करताना आवश्यक कागदपत्रे
आधार कार्ड
पॅन कार्ड
निवासाचा पुरावा
पासपोर्ट साइज फोटो
बँक पासबुक
नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
Q1. हे नियम कोणत्या खातेदारांवर लागू होतात?
→ SBI, PNB आणि BOB मधील सर्व बचत आणि चालू खातेदारांवर लागू होतात.
Q2. KYC वेळेवर न केल्यास काय होईल?
→ खाते तात्पुरते बंद होईल आणि व्यवहार करता येणार नाही.
Q3. आता फ्री ATM व्यवहार किती आहेत?
→ पूर्वीपेक्षा कमी आहेत. त्यानंतर प्रत्येक व्यवहाराला शुल्क लागेल.
Q4. FD मध्ये काय बदल आहेत?
→ नवीन योजना जास्त व्याज आणि लवचिकता देतात.
Q5. डिजिटल बँकिंगमध्ये काय नवे आहे?
→ बायोमेट्रिक लॉगिन, WhatsApp बँकिंग आणि AI Chatbot सेवा.
नवीन नियमांसाठी तुम्ही काय तयारी करावी?
खात्यात किमान शिल्लक रक्कम ठेवणे विसरू नका.
वेळेवर KYC अपडेट करा.
ATM व्यवहारांची संख्या लक्षात ठेवा.
मोबाईल बँकिंग आणि UPI वापर वाढवा.
FD योजनांचा अभ्यास करून गुंतवणूक करा.
कोणतीही अडचण आल्यास ताबडतोब बँकेशी संपर्क साधा.
भविष्यातील बँकिंग दिशा
पेपरलेस आणि डिजिटल बँकिंगकडे वाटचाल
AI आणि Blockchain चा अधिक वापर
ग्रीन बँकिंगला चालना
ग्राहकांना पूर्णपणे ऑनलाइन सुविधा देणे हा उद्देश
निष्कर्ष
2025 मध्ये SBI, PNB आणि BOB ने केलेले बदल बँकिंग प्रणालीला अधिक सुरक्षित, पारदर्शक आणि डिजिटल करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. ग्राहकांनी या बदलांची माहिती घेतल्यास ते सहज, सुरक्षित आणि फायदेशीर बँकिंग करू शकतात.
डिस्क्लेमर: वरील लेखात दिलेली माहिती SBI, PNB आणि BOB बँकांच्या अधिकृत घोषणांवर आधारित असून यामध्ये बदल होण्याची शक्यता आहे. कोणतीही महत्त्वाची बँकिंग कृती करण्याआधी संबंधित बँकेच्या वेबसाइट किंवा शाखेशी संपर्क साधावा.
