Personal Loan फेडल्यावर Credit Score सुधारेल—बहुतांशी लोकांची हीच समजूत असते. पण वास्तव थोडं वेगळं आहे. लोन चालू असताना तुमचं repayment record, credit mix आणि credit history मजबूत राहते. पण लोन बंद होताच हे फायदे तात्पुरते थांबतात. त्यामुळे अनेकांना लोन पूर्ण फेडल्यानंतर score थोडा घसरलेला दिसतो, आणि तेही त्यांच्या कोणत्याही चुकीशिवाय.
EMI history सर्वात मोठा घटक
Credit Score मध्ये सर्वात जास्त वजनदार घटक म्हणजे तुमची EMI history. जर तुम्ही संपूर्ण कालावधीत प्रत्येक EMI वेळेवर भरली असेल आणि लोन “Closed” स्टेटसमध्ये रिपोर्ट होत असेल, तर ते तुमचं प्रोफाइल दीर्घकाळ मजबूत ठेवतं. लोन बंद होताना score मध्ये थोडी घसरण झाली तरी ती सामान्य असते. मात्र एखादी EMI उशिरा भरली असेल, settlement केले असेल किंवा restructure केले असेल, तर हे निशाण अनेक वर्षं score कमी ठेवतात.
Prepayment चा प्रभाव वेगळा का असतो?
लोन लवकर फेडणे आर्थिकदृष्ट्या चांगले मानले जाते, पण credit bureau त्याकडे वेगळ्या पद्धतीने पाहतात. Prepayment केल्याने तुमची credit history कमी कालावधीची राहते आणि credit mix मध्ये बदल होतो. त्यामुळे स्कोरमध्ये तात्पुरती घट दिसू शकते—विशेषतः ज्यांची credit history हलकी किंवा मर्यादित आहे.
लोन बंद केल्यावर credit mix कसा बदलतो?
Credit bureaus balanced credit portfolio पसंत करतात—जसे 1-2 credit cards, एखादे unsecured loan आणि एखादे secured loan (home/car loan). जर Personal Loan हेच तुमचं एकमेव इंस्टॉलमेंट लोन असेल आणि ते बंद केलं, तर तुमच्या प्रोफाइलमध्ये cards चे प्रमाण अधिक दिसू शकते. यातून credit utilisation ratio वाढतो, जो score साठी नकारात्मक आहे. 30% पेक्षा कमी utilisation ठेवणे फायदेशीर ठरते.
कधी लोन बंद केल्यावर score वाढतो?
जर Personal Loan मुळे तुमचा EMI-to-income ratio वाढला असेल, तर ते बंद करणं तुमची creditworthiness तात्काळ सुधारतं. कमी कर्ज म्हणजे कमी risk—आणि lenders हा बदल सकारात्मक मानतात. लोन बंद केल्यानंतर cash flow सुधारला आणि कार्ड वापर जबाबदारीने केला, तर score काही महिन्यांत पुन्हा वाढतो.
Loan closure documentation का महत्वाचे?
Credit Score शी संबंधित अनेक समस्या चुकीच्या loan closure reporting मुळे येतात. म्हणून:
- नेहमी No Dues Certificate किंवा Closure Letter घ्या
- 30–45 दिवसांनंतर तुमची CIBIL किंवा Experian report तपासा
- लोन “Closed” दाखवले आहे का आणि outstanding balance 0 आहे का ते पाहा
जर रिपोर्टमध्ये लोन अजूनही “Active” दिसत असेल, तर score सतत घसरू शकतो आणि भविष्यातील लोन/क्रेडिट कार्ड applications reject होऊ शकतात.
लोन बंद झाल्यावर score कमी होणं सामान्य
Personal Loan बंद झाल्यानंतर score मध्ये हलकी घट होणं पूर्णपणे सामान्य आहे. वास्तविक फायदा दीर्घकालीन मिळतो. स्वच्छ EMI history असणारे लोन किमान 7 वर्षं तुमचा credit profile मजबूत ठेवतात. लेंडर्ससाठी हे महत्वाचं असतं की तुम्ही लोन जबाबदारीने हाताळलं. याच कारणामुळे पुढील प्रत्येक financial decision मध्ये तुम्हाला त्याचा फायदा मिळत राहतो.
