पोस्ट ऑफिसद्वारे चालवली जाणारी National Savings Certificate (NSC) ही केंद्र सरकारच्या भरोशाच्या योजनाांपैकी एक आहे. कमी जोखमीसह निश्चित परताव्याची हमी मिळवणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी ही स्कीम उत्तम मानली जाते. ही योजना सर्वसामान्य नागरिकांसाठी खुले असून, लहान रक्कमेनं सुरूवात करता येते आणि तुम्ही हवे असल्यास बँकेत कर्जासाठी NSC गहाणही ठेवू शकता.
पोस्ट ऑफिसची विश्वसनीय योजना
NSC ही केंद्र सरकारची निश्चित परताव्याची (Fixed Income) योजना असून, भारतीय नागरिक कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमधून ती सहज घेऊ शकतो. या योजनेत तुम्हाला बँकेच्या एफडीपेक्षा अधिक व्याजदर मिळतो. यामध्ये केलेल्या गुंतवणुकीवर इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या 80C कलमानुसार ₹1.5 लाखांपर्यंत करसवलत मिळते. गुंतवणुकीचं नीट नियोजन केल्यास 5 वर्षांमध्ये चांगला फंड तयार करता येतो.
कोण करू शकतो NSC मध्ये गुंतवणूक?
या योजनेत खालील पात्र व्यक्ती खाते उघडू शकतात:
कोणताही भारतीय नागरिक वैयक्तिकरित्या
मुलांच्या नावाने खाते उघडता येते. जर मुलाचं वय 10 वर्षांखालील असेल, तर पालक त्यांच्या वतीने खाते चालवू शकतात.
10 वर्षांवरील मुले स्वतः खाते ऑपरेट करू शकतात.
एकत्रित गुंतवणुकीसाठी तीन व्यक्तींचं जॉइंट अकाऊंटही उघडता येतं.
परंतु, HUF, ट्रस्ट, कंपन्या आणि NRI यांना NSC खाते उघडता येत नाही.
किती रक्कम गुंतवता येते?
या योजनेत गुंतवणुकीसाठी कोणतीही कमाल मर्यादा नाही, पण किमान गुंतवणूक ₹100 पासून सुरू होते.
| गुंतवणूक रक्कम | ₹100, ₹500, ₹1000, ₹5000, ₹10000 किंवा त्याहून अधिक |
|---|---|
| किमान रक्कम | ₹100 |
| कमाल मर्यादा | नाही (Tax Benefit साठी ₹1.5 लाखपर्यंतच) |
जर तुम्ही बँकेतून कर्ज घेत असाल, तर NSC ची साक्षांकित प्रत बँकेत गहाण ठेवून कर्जासाठी सुरक्षा म्हणून वापरू शकता.
गुंतवणुकीचे प्रकार कोणते आहेत?
NSC मध्ये तीन प्रकारांनी गुंतवणूक करता येते:
सिंगल होल्डर टाईप – वैयक्तिक गुंतवणूक
जॉइंट A टाईप – दोघांपैकी कोणालाही परतावा मिळतो
जॉइंट B टाईप – फक्त पहिल्या व्यक्तीला परतावा मिळतो
नोट: गुंतवणुकीनंतर 1 वर्षापूर्वी ट्रान्सफर करता येत नाही, मात्र काही विशेष परिस्थितीत (मृत्यू, कोर्ट आदेश इ.) ट्रान्सफर करता येतो. अल्पवयीन गुंतवणूकदारांसाठी पालकांची सही अनिवार्य आहे.
लॉक-इन कालावधी किती आहे?
या योजनेत 5 वर्षांचा लॉक-इन कालावधी असतो. म्हणजे एकदा गुंतवणूक केल्यावर कमीत कमी 5 वर्षांपर्यंत पैसे काढता येत नाहीत. त्यामुळे दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी हे योग्य ठरते.
सध्या किती व्याजदर मिळतो?
सध्या NSC वर 7.7% दराने वार्षिक कंपाउंडिंग व्याज दिले जात आहे.
| कालावधी | व्याजदर | व्याज पद्धत |
|---|---|---|
| 5 वर्षे | 7.7% | वार्षिक कंपाउंडिंग |
या योजनेत कितीही रक्कम गुंतवता येते, मात्र Tax Benefit साठी ₹1.5 लाखांपर्यंतच सूट मिळते.
5 वर्षांत ₹22 लाख तयार कसे होऊ शकतात?
जर तुम्ही एकरकमी ₹15 लाख NSC मध्ये गुंतवले, तर सध्याच्या 7.7% दरानुसार 5 वर्षांत ₹21,73,551 मिळतील.
| एकरकमी गुंतवणूक | ₹15,00,000 |
|---|---|
| व्याजानंतर मिळणारी रक्कम (5 वर्षांनी) | ₹21,73,551 |
| एकूण व्याज प्राप्त | ₹6,73,551 |
📝 महत्वाची टीप: या योजनेत तुम्ही दरवर्षी गुंतवणूक करत असाल, तर प्रत्येक गुंतवणूक स्वतंत्रपणे 5 वर्षांनी परत मिळते. त्यामुळे अशा पद्धतीने रचना केल्यास नियमित आणि सुरक्षित परतावा मिळतो.
NSC आणि टॅक्स सवलत
या योजनेत केलेली गुंतवणूक Section 80C अंतर्गत करसवलतीस पात्र असते. म्हणजेच तुम्ही ज्या वर्षी NSC मध्ये गुंतवणूक करता, त्या वर्षात ₹1.5 लाखांपर्यंत गुंतवणुकीवर टॅक्स सूट घेता येते. मात्र व्याज रक्कम ही अंतिम वर्षात करपात्र असते.
अस्वीकृती (Disclaimer):
वरील लेखात दिलेली माहिती ही सार्वजनिक स्रोतांवर आधारित आहे व सामान्य माहितीच्या उद्देशाने देण्यात आली आहे. गुंतवणूक करण्यापूर्वी अधिकृत पोस्ट ऑफिस किंवा आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. कोणतीही गुंतवणूक करताना आपल्या आर्थिक उद्दिष्टांचा विचार करूनच निर्णय घ्यावा.
