8वा वेतन आयोग (8th Pay Commission): केंद्र सरकारच्या लाखो कर्मचाऱ्यांसाठी एक मोठी बातमी समोर आली आहे. 1 जानेवारी 2026 पासून 8वा वेतन आयोग लागू होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. मात्र, या तारखेनंतर कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्त्याचं (Dearness Allowance – DA) काय होणार, हा सध्या सर्वांच्या मनातला मोठा प्रश्न ठरला आहे. कारण सध्या केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता 58 टक्क्यांवर पोहोचला आहे आणि जानेवारी 2026 पर्यंत तो 60 टक्क्यांपर्यंत वाढण्याची शक्यता आहे.
1 जानेवारी 2026 पासून काय होणार?
इतिहास पाहता, जेव्हा नवीन वेतन आयोग लागू केला जातो, तेव्हा त्या वेळचा महागाई भत्ता शून्यावर (Zero) नेला जातो आणि तो बेसिक पगारात (Basic Pay) मर्ज केला जातो. यानंतर नव्या पगाराच्या संरचनेनुसार पुन्हा महागाई भत्त्याची गणना सुरू केली जाते. त्यामुळे यावेळीही अनेक कर्मचाऱ्यांना भीती वाटत आहे की 60% DA थेट शून्यावर जाईल का?
सध्याची स्थिती (Current Scenario)
1 जुलै 2025 पासून केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता 58% आहे. सध्याच्या महागाई निर्देशांकानुसार (Consumer Price Index – CPI), जानेवारी 2026 पर्यंत तो किमान 60% होईल अशी अपेक्षा आहे. त्यामुळे 8वा वेतन आयोग लागू होईपर्यंत कर्मचाऱ्यांना आणखी 2 टक्क्यांची वाढ दिसू शकते.
नियम काय सांगतात? (DA Reset Rule)
पूर्वीच्या वेतन आयोगांप्रमाणेच (Pay Commissions), नवीन वेतन आयोग लागू झाल्यावर महागाई भत्त्याची रक्कम बेसिक पगारात समाविष्ट केली जाते आणि त्यानंतर पुन्हा नव्याने DA गणना सुरू होते. मात्र यावेळी सूत्रांच्या माहितीनुसार एक ट्विस्ट आहे. सरकारचा विचार आहे की DA थेट 1 जानेवारी 2026 ला शून्य न करता, नवीन सिफारशी लागू होईपर्यंत DA वाढ चालू राहील.
2027 पर्यंत 70% DA ची शक्यता (Expected 70% DA by 2027)
सूत्रांच्या माहितीनुसार, 8व्या वेतन आयोगाच्या सिफारशी एप्रिल ते जून 2027 दरम्यान सादर होतील. म्हणजेच तोपर्यंत सध्याच्या पद्धतीने DA मध्ये वाढ होत राहील. सध्याच्या ट्रेंडनुसार, जून 2027 पर्यंत महागाई भत्ता 70% पर्यंत पोहोचू शकतो.
DA ‘शून्य’ केव्हा होईल? (When Will DA Reset to Zero?)
8व्या वेतन आयोगाच्या सिफारशी जरी 1 जानेवारी 2026 पासून लागू असल्या तरी त्यांना अंतिम मंजुरी मिळण्यासाठी काही महिने लागू शकतात. त्यामुळे प्रत्यक्षात महागाई भत्ता 2027 मध्येच शून्यावर नेला जाईल, आणि त्यावेळी बेसिक पगारात तो मर्ज केला जाईल.
कर्मचाऱ्यांसाठी याचा अर्थ काय? (Impact on Employees)
याचा अर्थ असा की, कर्मचाऱ्यांच्या पगारात DA ची वाढ पुढील एक वर्ष तरी सुरू राहील. त्यामुळे तात्काळ पगार घटणार नाही. मात्र 8व्या वेतन आयोगाच्या सिफारशी लागू झाल्यानंतर नवा पगार संरचना (Pay Matrix) लागू होईल आणि त्यात महागाई भत्त्याची गणना नव्याने सुरू होईल.
8व्या वेतन आयोगाकडून अपेक्षा (Employee Expectations)
केंद्रीय कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांच्या सर्वाधिक अपेक्षा फिटमेंट फॅक्टर (Fitment Factor) बद्दल आहेत. सूत्रांनुसार, यावेळी हा फॅक्टर 1.82 ते 2.46 दरम्यान असू शकतो. यामुळे कर्मचाऱ्यांच्या बेसिक सैलरीत 14% ते 54% पर्यंत वाढ होऊ शकते. त्यासोबतच HRA (House Rent Allowance) आणि TA (Travel Allowance) मध्येही सुधारणा होण्याची शक्यता आहे.
निष्कर्ष (Conclusion)
सध्या केंद्रीय कर्मचाऱ्यांनी घाबरायचं कारण नाही. 8वा वेतन आयोग जरी 1 जानेवारी 2026 पासून लागू होणार असला तरी महागाई भत्त्याचा प्रभाव 2027 पर्यंत राहील. त्यामुळे पुढील एक वर्षात DA मध्ये वाढ होत राहील आणि त्यानंतरच नव्या संरचनेनुसार पगारात सुधारणा केली जाईल.
