7th Pay Commission Pension Rule: केंद्र सरकारने नुकतीच एक महत्त्वपूर्ण अधिसूचना जारी केली आहे ज्यामुळे लाखो केंद्रीय कर्मचारी आणि निवृत्त कर्मचाऱ्यांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. आता जर एखादा कर्मचारी वेतनवाढ लागू होण्याच्या आदल्या दिवशी सेवानिवृत्त झाला असेल, तरीही त्याला त्या वाढीचा फायदा मिळणार आहे आणि त्यानुसारच त्याची पेन्शन आणि इतर फायदे ठरवले जातील.
📝 काय आहे नवा नियम?
कार्मिक आणि प्रशिक्षण विभाग (DoPT) ने 2024 मध्ये एक अधिसूचना काढली असून त्यात म्हटले आहे की जर एखादा कर्मचारी 30 जून किंवा 31 डिसेंबर रोजी सेवानिवृत्त होत असेल आणि 1 जुलै किंवा 1 जानेवारी रोजी त्याची वार्षिक वेतनवाढ लागणार असेल, तर आता त्या वेतनवाढीचा लाभ पेन्शनच्या गणनेपूर्वी जोडण्यात येईल.
⏳ पूर्वी काय होतं?
पूर्वी अशा परिस्थितीत कर्मचारी फक्त 1 दिवस वेतनवाढीपासून वंचित राहत असे आणि त्यामुळे त्याच्या पेंशनवर परिणाम होत असे. पण आता या नव्या नियमामुळे त्याच्या सेवानिवृत्तीनंतर मिळणाऱ्या एकरकमी रकमेपासून ते मासिक पेन्शनपर्यंत सर्वच गणना सुधारित पद्धतीने केली जाणार आहे.
📊 महत्त्वाची माहिती एका टेबलमध्ये:
| बाब | जुन्या नियमांतर्गत | नवीन नियमांतर्गत |
|---|---|---|
| सेवानिवृत्तीची तारीख | 30 जून किंवा 31 डिसेंबर | 30 जून किंवा 31 डिसेंबर |
| वेतनवाढ लागू होण्याची तारीख | 1 जुलै किंवा 1 जानेवारी | 1 जुलै किंवा 1 जानेवारी |
| वेतनवाढीचा लाभ | मिळत नसे | मिळणार आहे |
| पेन्शनवर परिणाम | नकारात्मक | सकारात्मक |
⚖️ या बदलामागील पार्श्वभूमी
सेंट्रल सिव्हिल सर्व्हिसेस (रिवाइज्ड पे) नियम 2006 नुसार, दरवर्षी 1 जुलै रोजी वेतनवाढ दिली जाते. मात्र 2016 पासून यामध्ये बदल करून 1 जानेवारी आणि 1 जुलै असे दोन टप्पे करण्यात आले. अशा बदलामुळे, जर एखादा कर्मचारी 30 जून किंवा 31 डिसेंबरला रिटायर झाला तर त्याला त्या वर्षीची वेतनवाढ मिळत नसे. त्यामुळे त्याचे पेन्शन कमी होत असे.
📌 कोर्टाचे आदेश आणि त्यानंतरचा निर्णय
2017: मद्रास हायकोर्टाने एका निवृत्त कर्मचाऱ्याच्या बाजूने निर्णय दिला.
2023: सर्वोच्च न्यायालयाने अशा कर्मचाऱ्यांना काल्पनिक वेतनवाढीचा लाभ द्यावा असा निर्णय दिला.
2024: सरकारने या निर्णयावर विचार करून नियमातच सुधारणा केली.
🔍 सरकारने घेतला व्यापक विचार
सरकारने व्यय व कायदा मंत्रालयासोबत सल्लामसलत करून हे स्पष्ट केले आहे की, जे कर्मचारी वेतनवाढ लागण्याच्या अगोदर एक दिवस आधी निवृत्त झाले आहेत, त्यांना आता वेतनवाढीचा लाभ दिला जाऊ शकतो. मात्र हे लाभ काल्पनिक स्वरूपाचे असून ते केवळ पेन्शन व इतर सेवानिवृत्त लाभांची गणना करण्यापुरते असतील.
🎯 या निर्णयाचा थेट फायदा कोणाला होणार?
जे कर्मचारी 30 जून किंवा 31 डिसेंबर रोजी निवृत्त झाले आहेत
ज्यांची वार्षिक वेतनवाढ 1 जुलै किंवा 1 जानेवारीला लागू होत होती
ज्यांच्या पेंशनवर वेतनवाढीचा थेट परिणाम होतो
👨💼 Employees Update – या नव्या नियमानुसार हजारो निवृत्त कर्मचाऱ्यांची पेंशन सुधारली जाणार आहे. त्यामुळे आता सेवेतून निवृत्ती घेताना महिन्याचा शेवटचा दिवसही तितकाच महत्त्वाचा ठरणार आहे.
डिस्क्लेमर: वरील लेखामधील माहिती ही विविध शासकीय अधिसूचना व न्यायालयीन निर्णयांवर आधारित असून सामान्य माहितीपुरती दिली आहे. याचा उपयोग कोणत्याही वैयक्तिक कायदेशीर सल्ल्याऐवजी केला जाऊ नये. पेन्शन, सेवानिवृत्ती फायदे यासंबंधी निर्णय घेताना संबंधित विभागाची अधिकृत अधिसूचना आणि सल्लागारांचे मार्गदर्शन घेणे आवश्यक आहे.
